10. eskola, urriaren 29 eta
30ekoa
- Erlezaina da erleen etsairik
handiena izeneko
ulermen-jarduera zuzendu dugu. Jarduera honetan, ikasleek Koldo Urrutia erleen
lagunari eginiko elkarrizketan galderak eta erantzunak uztartu behar zituzten.
Jarraian, hainbat hitz euren sinonimoekin lotu behar zituzten. Astiro zuzendu
dugu, beharrezko azalpenak emanez. Amaitzeko, GERO ETA…-AGO egitura azaldu diet.
GERO
ETA…-AGO(A/AK). Konparaziozko
egitura honek bilakaera adierazten du eta:
a)
kualitatea (nolakoa(k)?) – Euskal
Herriko klima GERO ETA lehorrAGOA da,
gaur egungo gazteak GERO ETA lotsagabeAGOAK omen dira –,
b) modua
(nola?) – GERO ETA azkarrAGO hitz egiten
du euskaraz, GERO ETA HOBETO sentitzen naiz –
c) kantitatea (zenbat?) – GERO ETA langabetu GEHIAGO dago; GERO ETA
diru GUTXIAGO irabazten dute funtzionarioek –
adierazteko erabiltzen da. Ohar
zaitez, kantitatearen berri ematen duenean, aurreko izena MUGAGABEAN joan ohi dela: langabetu,
diru…
- MUGAGABEAren azalpen teorikoa. Luze jo duen
arren, mugagabea noiz erabiltzen den azaldu diet, neure apunteak baliatuz.
o
Zortzigarren puntuan, ohartarazi:
* Igela printze batean bihurtu zen (igela printze bihurtu zen); * neska
bat hartu dugu neskame bezala (neska bat hartu dugu neskame). Erdarakada ohikoak dira hauek, kalkoagatik
gertatzen direnak.
o
Sentipenak
nola adierazi: MUGAGABEA + IZAN (gose
naiz, egarri naiz, logura naiz, beldur naiz, hotz naiz, bero naiz…)
edo NOLA? + EGON (goseAK nago, egarriAK nago, beldurrAK nago, logurAK nago, hotzAK nago,
beroAK nago…)
o
“Hitz eman” = agindu.
o
“Kargu hartu”: Irakasleak Kontxiri kargu hartu dio, berandu iritsi delako (“errieta
egin” edo “errieta eman” esapideen antzekoa, baina ez hain gogorra).
Gaztelaniaz “llamar la atención”. Beraz, saihestu “bronka bota” eta “atentzioa
deitu” erdarakadak.
- AHOZKO JARDUERA: Pantxike etorkizun
iragarleari galdezka. Joan den
egunean, Mila etorkizun iragarleari buruzko entzungaia izan genuen. Gaurkoan,
lanbide bitxi, berezi, ez-ohiko horrekin jarraituz, ahozko ariketa bat egin
dugu. Ikasleak binaka jarri eta batek Pantxikerena egin du; besteak, berriz,
bezeroarena edo kontsultara joan denarena. Jarduera honetan ezinbestean
ahalerako adizkiak erabiliko dituzte – orainaldikoak nahiz alegiazko edo
hipotetikoak- eta, beraz, hauen taulak banatu dizkiet errepasatzeko.
-
ETXERAKO
LANAK:
§
Mugagabea azaldu dudanez, lehen
orrialde osagarria (Bermeoko
arrantzaleak…) egin dezatela, singularra, plurala eta mugagabea erabiliz. Gaurko azalpenak kontuan izanik,
apunteak ondoan dituztela egiteko aholkatu diet.
§ Kausazkoak: liburu meheko 34-35.
orrialdeetako 7. eta 8. ariketak, Arraldeko
institutuko berogailu sistemari buruzkoak.
Ohartarazi, 8. ariketako kausazkoei –ELAKO erabiliz erantzun behar
dietela.
§ Ahalera lantzeko ariketa
analitikoak : batetik, NOR motakoak eta bestetik, NOR-NORK motakoak.
Orainaldia eta alegiazkoa erabiliz egin behar dituzte.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina