Osatu hutsuneak Ahalerako orainaldiko adizkiekin
1.ariketa: Niri gertatu bazait, zuei ere gerta_ (=gertatu ahal zaizue) (NOR-NORI. Nor edo zer: hura. Nori: Zuei).
Nahi duzun tokira eraman (=eraman ahal zaitut) (NOR-NORK. Nor: zu. Nork: nik).
Joan (=joan ahal zarete) parrandan, baina ez itzuli beranduegi (NOR: Zuek).
Horretara jarriz gero, partida irabaz_ (=irabazi ahal dizuete) (NOR-NORI-NORK. Nor edo zer: hura, partida. Nori: zuei. Nork: haiek).
Sarreran dagoenari eska_ (=eskatu ahal zaizkio) inprimakiak (NOR-NORI. Nor edo zer: haiek, inprimakiak. Nori: hari, sarreran dagoenari).
Mendi tontor horretan, haizeak bota (=bota ahal gaitu) (NOR-NORK. Nor: gu. Nork edo zerk: hark, haizeak).
Esan (=esan ahal dizkiguzu) berriz azterketaren emaitzak?(NOR-NORI-NORK. Nor edo zer: haiek, emaitzak. Nori: guri. Nork: zuk).
2. ariketa: Zuk gu beste ezertarako behar bagaituzu, badakizu non aurki_ n[1].
Hark gu beste ezertarako behar BAGAITU, BADAKI non aurki_ en.
Zuek gu beste ezertarako behar BAGAITUZUE, BADAKIZUE non aurki_ n.
Nik zu eraman , baina (nik) zure lagunak ezin eraman .
Guk zu eraman , baina (guk) zure lagunak ezin eraman .
Hark zu eraman , baina (hark) zure lagunak ezin eraman .
Haiek ni horrela engaina_ la[2] uste BADUTE, ondo ezagutzen ez NAUTEn seinale.
Haiek gu horrela engaina_ la uste BADUTE, ondo ezagutzen ez GAITUZTEn seinale.
Haiek zu horrela engaina_ la uste BADUTE, ondo ezagutzen ez ZAITUZTEn seinale.
3.ariketa:
Ez zaitez hurbildu txakur horrengana, haginka egin DIEZAZUKE (=egin ahal dizu) eta!! (Nork: txakurrak. Nori: zuri. Zer egin: haginka)
Nahi baduzu, sua eman (=eman ahal dizut); baina tabakorik ez, ez baitaukat (Nork: nik. Nori: zuri. Zer: sua).
Aizu, Iñigo, ekar_ (= ekarri ahal dizkidazu) sukaldeko artaziak (=guraizeak) kable hau ebakitzeko (=mozteko)? (Nork: zuk. Nori: niri. Zer: artaziak edo guraizeak).
Iaz bideo joko bat oparitu genion; aurten zer opari(tu) (=oparitu ahal diogu)? (Nork: guk. Nori: hari. Zer: sing.).
Lagunak garenez, esadazu, mesedez, nola lagun(du) [3]n (diezazuket + N) (=lagundu ahal dizudan) (Nork: nik. Nori: zuri. Zer: ez dago, nor-nori-nork “faltsua” delako).
Bi aldiz galdetu diogu ea noiz eman en[4] (=eman ahal dizkigun) azterketaren emaitzak, baina ez digu erantzun (Nork: hark. Nori: guri. Zer: emaitzak).
Kontuz pertsona horrekin; arriskutsua da, eta zuei kalte handia egin (=egin ahal dizue) (Nork: berak. Nori: zuei. Zer: kalte handia).
Interneteko helbidea ematen badigute, posta elektronikoz bidal_ (=bidali ahal dizkiegu) argazkiak (Nork: guk. Nori: haiei. Zer: argazkiak).
Nork utz_ (=utzi ahal dit) niri eskuko telefonoa dei bat egiteko? (Nork: nork, 3. sing. Nori: niri. Zer: eskuko telefonoa).
Ama, konta_ (=kontatu ahal duzu) berriz ere atzoko txistea? > Ama, (guri) konta_ (=kontatu ahal diguzu) berriz atzoko txistea?
Belarritako eder batzuk eros_ (=erosi ahal ditugu) opari gisa > Amari belarritako eder batzuk eros_ (=erosi ahal dizkiogu).
Hainbeste gauza batera eramanda, denak eror_ (=erori ahal dira) > Hainbeste gauza batera eramanda, haiei denak eror_ (=erori ahal zaizkie).
Kontuz!! Iltze horrek alkandora urra_ (=urratu ahal du) > Kontuz!! Iltze horrek zuri alkandora urra_ (=urratu ahal dizu).
Nahi baduzue, espagetiak presta_ (=prestatu ahal ditut) afaltzeko > Nahi baduzue, zuei espagetiak presta_ (=prestatu ahal dizkizuet) afaltzeko.
[2] -(e)LA konpletiboa, “uste izan” aditzak eskatzen duena.
[3] Zehar-galdera, “nola” galdetzailea daramalako –(e)N hori hartu behar du.
[4] Zehar-galdera, “noiz” galdetzailea daramalako –(e)N hori hartu behar du.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina