B2.2 maila: (H5P) Sarean uzten dugun arrasto digitala

Diapositiva 1 de 31

Internet eta sare sozialetan __1__, (guk) uste (dugun) baino informazio handiagoa ematen dugu gutaz.

• nabigatuz
• nabigatzeaz
• nabigatzen

Gure e-posta kontuko mezuak ezabatzen __2__, ez dira desagertzen.

• baditugu ere
• ditugunez
• ditugula-eta

Sakelako  telefonoan (=mugikorrean) __3__ gauza bera gertatzen da.

• baita
• ere bai
• ere 

Teknikari batek bertako informazio guztia atera eta zabaldu (=hedatu) dezake. __4__, gaur egun ez daukagu intimitaterik?

• Hortaz
• Edonola ere
• Zorionez

Gure datu guztiak __5__ daude batzuentzat?

• ondoezik
• galbidean
• eskuragarri

Ezin dugu horren aurka ezer __6__? Irakurri ondoko artikulua eta ikusiko duzu badagoela irtenbiderik[1].

 

[1] Gogoan izan baiezko esaldian -RIK erabiltzeak indarra ematen diola esaldiari: Badago irtenbideRIK

• egin
• egitea
• egiterik

Gailu (=tresna) digital, Internet eta sare sozialetan nabigatzen edo parte hartzen dugunean, oharkabean (=ohartu gabe) uzten ditugun datu pribatuen arrastoak (=aztarnak) gure oroimenak baino informazio handiagoa ematen du __7__.

• gutaz
• gurean
• guregan

Horren ondorioz batutako guztia, norbanakoen ohitura, joera eta lehentasunen __8__ informazioa, XXI. mendeko lehengai[1] preziatuenetakoa bilakatu da.

 

[1] Lehengai: materia prima

• gainean
• buruzko
• gaineko

Gure e-posta kontuko mezuak ezabatzen ditugunean ez dira desagertzen, __9__ hori ordenagailu edo tresna digitalaren barruan gelditzeaz gain...

• zirriborro
• eduki
• baliabide

...gelditzeaz gain, gure e-posta kudeatzen duen __10__ ere gordetzen du.

• enpresan
• enpresa
• enpresak

Sakelako telefonoan ere gauza bera gertatzen da; teknikari batek bertako informazio guztia atera eta __11__ dezake.

• heda(tu)
• Isur(i)
• gaitzets(i)

Ohiko beste egoera bat da sare sozialetara argazki edo esanak igo, eta gerora horretaz damututa, __12__ saiatzea. Izan ere, Interneteko bilatzaileek bertan argitaratzen den guztia erregistratuta eta gordeta baitute.

• kentzea
• kendu
• kentzen

Hortaz (=Beraz = Horrenbestez), gaur egun ez daukagu intimitaterik? Gure datu guztiak eskuragarri daude batzuentzat? Ezin dugu horren aurka ezer egin? Hauek eta beste zalantza batzuk argitzeko, Iratxe Esnaola Informatika-ingeniariarengana jo dugu.

Esnaolak argitu digu neurririk __13__, gure nabigazioko jarduera guztia erregistratuta geratzen dela, eta berau, gerora prozesatu eta analizatu egiten dela.

• hartuta
• hartuz gero
• hartu ezean

Eta, __14__,  http://anonymouse.org bezalako tresnak erabiltzea.

• 14c: baita
• 14a: halaber
• 14b: ere bai

Horrelako tresnek nabigazio segurua eta anonimoa __15__ baitute.

• ahalbidetzen
• saihesten
• galarazten

Guri buruzko informazioaren kudeaketari __16__, Esnaolak zera adierazi digu,

• dihardu
• deritzo
• dagokionez

hainbat enpresak __17__  bakoitzak Interneten egiten duen jardueraren erregistro osoa jasotzen dutela. Eta horri esker, gure profil osoa diseinatuko dute.

• gure
• guk
• gutako

Hain zuzen ere, erabiltzaileok egiten dugun edozer gauza da informazioa eta informazio hori ondo baino hobeto (=ezin hobeto) sailkatuta dago, sailkatze hori delako bere balio erantsia[1]. Datu __18__ erabateko garrantzia dauka.

 

[1] Balio erantsia: valor añadido

• horrek
• hori
• horiek

Noiz izan da historian gutako bakoitzaren __19__ gaur egun adina informazio?

• gainean
• buruz
• gaineko

Historian zehar noiz eman dugu gure berri egun egiten dugun bezala? Bada,  __20__.

• inoiz ez
• inoiz 
• noizbait

Gizabanakoen arteko informazio gehien bildu eta prozesatzen __21__ artean, Google eta Facebook dira nagusi. 

• dutenen
• duten
• dutenaren

Google eta Facebook dira nagusi, __22__ erreparatuz gero (=erreparatzen badiogu).

• tamainari
• tamainan
• tamaina

Era berean, Iratxe Esnaolak bi __23__ eman dizkigu sarean norberaren intimitatea ahalik eta gehien zaintzeko (=babesteko):

• aholku
• aholkua
• aholkuak

Batetik, tresna zehatzak __24__ nabigazioa ahalik eta seguruen[1] egitea, eta bestetik, ongi neurtzea zer informazio igoko dugun sarera edo zer partekatuko dugun sare sozialetan.

 

[1]  = ahal den seguruen = ahalik eta seguruen

• erabiltzen
• erabiltzeko
• erabiliz

__25__, adibide esanguratsuagorik (=adierazgarriagorik) ezin izan du aurkitu:

• Ezinbestean
• Horretarako
• Tamalez

Kalean bezala, __26__ jakitea edo zabaltzea nahi ez duguna, ez dezagula igo Internet sare publikora.

• inorrek
• inor
• inork

Bestalde, bada mito bat gaur egun hain hedatuta (=zabalduta) dagoen Facebook sare sozialari lotutakoa. Bertara igotako edozein __27__ edo informazio edozeinek ikusteko moduan zabalduta daudela. Esnaolak argitu du kontua dela zer kontatzen dugun eta nori edo zenbati kontatzen diogun.

• artxiboa
• artxiboak
• artxibo

Horrez gain, gu geu gara Facebook-eko gure profila __28__ dugunak, eta beraz, hor intimitatea gordetzea (mantentzea) edo ez gure esku dago.

• ezabatzen
• gaitzesten
• kudeatzen

Facebook-ekin jarraituta, zabalduta dago erabiltzailea hil ondoren sare sozialetan bere profila galtzen ez __29__ ustea. Horretarako, Facebook-era idatzi eta profila ezabatzea eska daitekeela azaldu du Esnaolak.

• delako
• delakoa
• denaren

“Profila hilabete batzuetan oroigarri gisa edukitzen (mantentzen) dute, baina hildakoaren gertuko familiak, hildakoarekin duen lotura hori behin __30__, eska dezake profil eta kontu hori betiko ixtea”.

• etenda
• egiaztatuta
• hautsita

Lista de soluciones

Pregunta 1

Internet eta sare sozialetan __1__, (guk) uste (dugun) baino informazio handiagoa ematen dugu gutaz.

nabigatuz

Pregunta 2

Gure e-posta kontuko mezuak ezabatzen __2__, ez dira desagertzen.

baditugu ere

Pregunta 3

Sakelako  telefonoan (=mugikorrean) __3__ gauza bera gertatzen da.

ere 

Pregunta 4

Teknikari batek bertako informazio guztia atera eta zabaldu (=hedatu) dezake. __4__, gaur egun ez daukagu intimitaterik?

Hortaz

Pregunta 5

Gure datu guztiak __5__ daude batzuentzat?

eskuragarri

Pregunta 6

Ezin dugu horren aurka ezer __6__? Irakurri ondoko artikulua eta ikusiko duzu badagoela irtenbiderik[1].

 

[1] Gogoan izan baiezko esaldian -RIK erabiltzeak indarra ematen diola esaldiari: Badago irtenbideRIK

egin

Pregunta 7

Gailu (=tresna) digital, Internet eta sare sozialetan nabigatzen edo parte hartzen dugunean, oharkabean (=ohartu gabe) uzten ditugun datu pribatuen arrastoak (=aztarnak) gure oroimenak baino informazio handiagoa ematen du __7__.

gutaz

Pregunta 8

Horren ondorioz batutako guztia, norbanakoen ohitura, joera eta lehentasunen __8__ informazioa, XXI. mendeko lehengai[1] preziatuenetakoa bilakatu da.

 

[1] Lehengai: materia prima

gaineko

Pregunta 9

Gure e-posta kontuko mezuak ezabatzen ditugunean ez dira desagertzen, __9__ hori ordenagailu edo tresna digitalaren barruan gelditzeaz gain...

eduki

Pregunta 10

...gelditzeaz gain, gure e-posta kudeatzen duen __10__ ere gordetzen du.

enpresak

Pregunta 11

Sakelako telefonoan ere gauza bera gertatzen da; teknikari batek bertako informazio guztia atera eta __11__ dezake.

heda(tu)

Pregunta 12

Ohiko beste egoera bat da sare sozialetara argazki edo esanak igo, eta gerora horretaz damututa, __12__ saiatzea. Izan ere, Interneteko bilatzaileek bertan argitaratzen den guztia erregistratuta eta gordeta baitute.

kentzen

Pregunta 13

Hortaz (=Beraz = Horrenbestez), gaur egun ez daukagu intimitaterik? Gure datu guztiak eskuragarri daude batzuentzat? Ezin dugu horren aurka ezer egin? Hauek eta beste zalantza batzuk argitzeko, Iratxe Esnaola Informatika-ingeniariarengana jo dugu.

Esnaolak argitu digu neurririk __13__, gure nabigazioko jarduera guztia erregistratuta geratzen dela, eta berau, gerora prozesatu eta analizatu egiten dela.

hartu ezean

Pregunta 14

Eta, __14__,  http://anonymouse.org bezalako tresnak erabiltzea.

14a: halaber

Pregunta 15

Horrelako tresnek nabigazio segurua eta anonimoa __15__ baitute.

ahalbidetzen

Pregunta 16

Guri buruzko informazioaren kudeaketari __16__, Esnaolak zera adierazi digu,

dagokionez

Pregunta 17

hainbat enpresak __17__  bakoitzak Interneten egiten duen jardueraren erregistro osoa jasotzen dutela. Eta horri esker, gure profil osoa diseinatuko dute.

gutako

Pregunta 18

Hain zuzen ere, erabiltzaileok egiten dugun edozer gauza da informazioa eta informazio hori ondo baino hobeto (=ezin hobeto) sailkatuta dago, sailkatze hori delako bere balio erantsia[1]. Datu __18__ erabateko garrantzia dauka.

 

[1] Balio erantsia: valor añadido

horrek

Pregunta 19

Noiz izan da historian gutako bakoitzaren __19__ gaur egun adina informazio?

gainean

Pregunta 20

Historian zehar noiz eman dugu gure berri egun egiten dugun bezala? Bada,  __20__.

inoiz ez

Pregunta 21

Gizabanakoen arteko informazio gehien bildu eta prozesatzen __21__ artean, Google eta Facebook dira nagusi. 

dutenen

Pregunta 22

Google eta Facebook dira nagusi, __22__ erreparatuz gero (=erreparatzen badiogu).

tamainari

Pregunta 23

Era berean, Iratxe Esnaolak bi __23__ eman dizkigu sarean norberaren intimitatea ahalik eta gehien zaintzeko (=babesteko):

aholku

Pregunta 24

Batetik, tresna zehatzak __24__ nabigazioa ahalik eta seguruen[1] egitea, eta bestetik, ongi neurtzea zer informazio igoko dugun sarera edo zer partekatuko dugun sare sozialetan.

 

[1]  = ahal den seguruen = ahalik eta seguruen

erabiliz

Pregunta 25

__25__, adibide esanguratsuagorik (=adierazgarriagorik) ezin izan du aurkitu:

Horretarako

Pregunta 26

Kalean bezala, __26__ jakitea edo zabaltzea nahi ez duguna, ez dezagula igo Internet sare publikora.

inork

Pregunta 27

Bestalde, bada mito bat gaur egun hain hedatuta (=zabalduta) dagoen Facebook sare sozialari lotutakoa. Bertara igotako edozein __27__ edo informazio edozeinek ikusteko moduan zabalduta daudela. Esnaolak argitu du kontua dela zer kontatzen dugun eta nori edo zenbati kontatzen diogun.

artxibo

Pregunta 28

Horrez gain, gu geu gara Facebook-eko gure profila __28__ dugunak, eta beraz, hor intimitatea gordetzea (mantentzea) edo ez gure esku dago.

kudeatzen

Pregunta 29

Facebook-ekin jarraituta, zabalduta dago erabiltzailea hil ondoren sare sozialetan bere profila galtzen ez __29__ ustea. Horretarako, Facebook-era idatzi eta profila ezabatzea eska daitekeela azaldu du Esnaolak.

delako

Pregunta 30

“Profila hilabete batzuetan oroigarri gisa edukitzen (mantentzen) dute, baina hildakoaren gertuko familiak, hildakoarekin duen lotura hori behin __30__, eska dezake profil eta kontu hori betiko ixtea”.

egiaztatuta

• Derechos de uso