Maila Aurreratuko 42. eskola, martxoaren 25 eta 26koa

42. eskola, martxoaren 25eta 26koa

Arratsaldeko taldean:

-     Orainaldiko ahalera. Ikasleei orainaldiko ahalera lantzeko ariketa analitikoak banatu dizkiet. Lehenik, NOR sistemakoak; ondoren, NOR-NORI; jarraian, NOR-NORK, eta azkenik, NOR-NORI-NORK. Ariketaok neuk prestatutak dira berariaz. Sistema bakoitza egin aurretik, indikatibotik ahalerako adizkietara pasatzeko egin beharreko aldaketak gogorarazi dizkiet, eta ondoren, taularik erabili gabe, eginarazi egin dizkiet. Sistema bakoitza egin ahala, arbel digitalean zuzendu dugu, eta erantzun orria eurei banatu diet, etxean berriz egin nahi izanez gero.

-         Merkataritza gaiari helduta, Lacoste markari buruzko testuarekin batera zetozen berridazketak zuzendu ditugu, beharrezko azalpenak emanez (horretarako, jarraian datozen oharrak handitu eta arbel digitalean ipini dizkiet azaldu bitartean).  Berridazketa horietan BERRIren hainbat erabilera desberdin agertu zaizkigu:

J OHARRA: Errepara biezaiete “berri” erabiliz sor litezkeen esapide desberdinei:

-          “75 urte bete berriak ditu”:  aditz partizipioa + berri: etorri berria, ireki berria, bete berria, ikusi berria, estreinatu berria, iritsi berria, jaioberria, ezkonberria... Oraintsu, berriki, orain dela gutxi gertatu dela ekintza hori adierazten du.

OHARRA: Euskaldun zaharrek badute honen kontrakoa esateko joera ere: Ez da etorri zaharra.

-          “apustu honen berri izan zuen”:  ZEREN berri izan / eman: Zerbaiti buruzko informazioa jasotzea, jakitea edo “enteratzea” / zerbaiti buruzko informazioa ematea, besteei jakinaraztea. Adib.: Badut horren berri (=badakit). Renon euskara ikasteko beka baten berri izan dut. Irratiak istripu baten berri eman du. Euskara ikasle-txartelaren berri eman nizuen orain dela hilabete.

o   NAHIZ tenislarientzat, NAHIZ golflarientzat = Tenislari(entzat) NAHIZ golflarientzat…

o   Gerriko gorri eta apretek Euskal Herria GOGORARAZTEN DUTE.

o   EZ BAKARRIK kirolerako arropa, kalerako egokiak eta dotoreak ziren jantziak ERE diseinatzen hasi ziren  ( EZ BAKARRIK A, B ERE…)

o   Kirolerako arropaZ GAIN, kalerako egokiak eta dotoreak ziren jantziak ERE …. (A-(E)Z GAIN, B ERE…)

o   EZ BAKARRIK Jon, Mikel ERE berandu iritsi da.

o   JonEZ GAIN, Mikel ERE berandu iritsi da.

- ENTZUNAREN ULERMENA: Gizonezkoek 72 minutu. Itemak azaldu ostean,   bizpahiru aldiz entzun dugu entzungaia. Ondoren, zuzendu egin dugu.

- Honako egitura hauek azaldu zaizkigu:

o   NOREN ONERAKO = NOREN HOBERAKO / NOREN KALTERAKO. Ez ezazu gaizki hartu esan dizudana, zeure onerako (=zeure hobe beharrez) esan dizut eta. Nirekin afaltzera ez duzula etorri nahi? Bada, zeure kalterako!! = Zeuretzat kalte!

o   EZ BEZALA / EZ BEZALAKOA.

1. Emakumeek, gizonek EZ BEZALA, ez omen dute argiegi izaten zer erosi nahi duten.
2. Gizonek, emakumeek EZ BEZALA, argi izaten omen dute zer erosi nahi duten.

Adibide gehiago jarri dizkiet:

-          Gizonezkoak, emakumezkoak EZ BEZALA, burusoildu egiten dira adinarekin.

-          Emakumezkoek, gizonezkoek EZ BEZALA, ongi lisatzen dute.

-        Ni zu BEZALAKOA naiz > Ni EZ naiz zu BEZALAKOA = Ni zu EZ BEZALAKOA naiz.

-        Ni zu BEZALA nago > Ni EZ nago zu BEZALA =  Ni zu EZ BEZALA nago.

Gogorarazi diet, EZ BEZALA Aniari buruzko berridazketetan atera zitzaigula eta ezezko moduzko edo konparaziozkoa egiteko baliabide bat dela honako hau; beraz, euskaraz moduzko edo konparaziozko ezezkoak egiteko bi modu ditugula, goraxeagoko adibidean ikus daitekeen bezala.

           

Halaber, adierazi egitura hau zein erabilgarria gerta daitekeen ikasleen idazlanetan “a diferencia de” ongi itzultzeko. Adibidez: Hirietan, herrietan ez bezala, zerbitzu guztiak eskura dauzkazu; Segurtasunari dagokionez, herrietan, hirietan ez bezala, segurtasun handiagoa dago. Gaur, atzo ez bezala, ateri dago. Gaur egun, garai batean ez bezala, denok daukagu mugikorra.

Gogorarazi diet, halaber, Atalak liburuko 39. fitxan (64. or.) lantzen dela EZ BEZALA / EZ BEZALAKOA eta jada  egina dugula, baita hirugarren ariketa gelan zuzendua ere.

o   NOREN ALDEAN konparaziozkoa erabili behar izan dute azkeneko berridazketan:

 Emakumeek , gizonezkoEN ALDEAN, ganga ASKO(gehiago) aurkitzen omen dituzte.

Gizonezkoek, emakumeEN ALDEAN, ganga GUTXI (gutxiago) aurkitzen omen dituzte.

Konparaziozko egitura hau azaldu diet:

                                                              i.      Batetik, NOREN kasua du eskakizun.

                                                            ii.      Bestetik, BAINO konparaziozkoak ez bezala, ez du –AGO(A) behar.

Gizonezkoek, emakumeEN ALDEAN, ganga gutxi (gutxiago) aurkitzen omen dituzte = Gizonezkoek emakumeek BAINO ganga gutxiAGO aurkitzen omen dituzte.

Nik, aitaREN ALDEAN, pazientzia handia (handiagoa) daukat = Nik aitak BAINO pazientzia handiAGOA daukat.

-   Azken egitura hau aitzakiatzat hartuta, euskaraz ALDE daramaten esapide desberdinak azaldu dizkiet, euren lexikoa aberastearren.

-   ETXERAKO LANAK:

-          Euskaraz ALDE erabiliz osatutako esapideen taula, irakur dezaten eta, jarraian, esapide horiek hainbat esalditan txerta ditzaten.

-          Fashion izan nahi kosta ahala kosta izeneko ulermen jarduera, ulermen zehatza lantzekoa.

Goizeko taldean:

-        AHALERA orainaldian: indartze ariketak zer moduz egin dituzten galdetu diet eta, zalantzarik baduten; izan badituzte, argitu.

-        Orainaldiko ahalera. Ikasleei orainaldiko ahalera lantzeko ariketa analitikoak banatu dizkiet. Lehenik, NOR sistemakoak; ondoren, NOR-NORI; jarraian, NOR-NORK, eta azkenik, NOR-NORI-NORK. Ariketaok neuk prestatutak dira berariaz. Sistema bakoitza egin aurretik, indikatibotik ahalerako adizkietara pasatzeko egin beharreko aldaketak gogorarazi dizkiet, eta ondoren, taularik erabili gabe, eginarazi egin dizkiet. Sistema bakoitza egin ahala, arbel digitalean zuzendu dugu, eta erantzun orria eurei banatu diet, etxean berriz egin nahi izanez gero.

-          DESBERDINTASUNEZKO KONPARAZIOA azaldu diet.  Horretarako, Gramatika eta ariketak II  liburuko 50. gaia azaldu diet (184. eta 185. orrialdeak), euskaraz desberdintasunezko konparazioak nola egiten diren ikasteko.

-          AHOZKO ADIERAZPENA (30´) . Zentral nuklearrak bai ala ez? Japoniako Fukushima zentral nuklearrean orain dela hiru urte tsunamiaren ondorioz gertatutako istripua aitzakiatzat hartuta, zentral nuklearren gainean jardun dute solasean: beharrezkoak diren ala ez, hauen aldekoek / aurkakoek ematen dituzten argudioekin bat datozen ala ez, etab.

-          ETXERAKO LANAK:

o   Desberdintasunezko konparazioa lantzeko, Gramatika eta ariketak II liburuko 186. eta 187. orrialdeetako ariketak. 1. eta 3. ariketak eurek zuzen ditzatela; 2.a eta 4.a, gelan zuzenduko ditugu (arratsaldekoei ez diet bidali 4.a).

o   Euskal egitura jatorrak.

o   Gogorarazi iritzi artikulua egin behar dutela.

o   Outlet-ak: urte osoan zehar merkealdian dauden saltokiak izeneko ulermen jarduera, ulermen orokorra lantzekoa.